Exclusive
Waarom worden er na afloop van de KNVB-bekerfinale badjassen uitgedeeld?
Het is een opmerkelijk gezicht die na afloop van iedere Nederlandse bekerfinale veel vragen oproept: de welbekende badjas. Iedere speler, winnaar of verliezer, krijgt aan het einde van de wedstrijd een stoffen jas toegereikt. Sommigen geven hem weg, anderen houden hem en denken er vol nostalgie aan terug. Waar komt deze traditie vandaan? VoetbalNieuws duikt voor je in de geschiedenisboeken.
De bedenker van de inmiddels traditionele badjas was naar verluidt Kees van Hasselt, de oprichter van het Zilveren Bal-toernooi uit 1901. Dat was in principe een voorloper van het bekertoernooi zoals we die nu kennen, maar dan in een veel kleinere omvang. In 1912 kwam Van Hasselt op het idee om na afloop iedere speler, en ook de scheidsrechter, een badjas te geven. 'Een uitstekend middel om kouvatten te voorkomen. Na afloop van een finale is iedereen tenslotte bezweet en tijdens het wachten op de feestelijke uitreiking van de bokaal loopt een speler zomaar een verkoudheid op', zo schreef het Algemeen Handelsblad destijds.
Sporthistoricus Jurryt van de Vooren stelde enkele jaren geleden in gesprek met de NOS dat het simpelweg praktisch was. "In die tijd werd de winnaar toegesproken door de burgemeester. Tegen de tijd dat die man uitgesproken was, lagen de spelers al half in hun graf, onderkoeld en wel."
Tot 1954 bleef de badjas vooral verbonden aan de Zilveren Bal, want met de intrede van het betaald voetbal ging dat toernooi in de prullenbak. En dus was ook de badjas ineens verdwenen. Alhoewel, niet helemaal. Tijdens sommige momenten kwam de badjas, of de ochtendjas, terug. In 1972 nam Ajax onder leiding van Johan Cruijff bijvoorbeeld in wit badstof de Europa Cup I in ontvangst. Enkele jaren later pakte het Feyenoord van Rinus Israël, Willem van Hanegem en Wim Jansen de UEFA Cup, ook in een badjas.
Nieuw leven in 1995
Een gebruik dat dus nooit ver weg is geweest, al werd hij door sportmarketeer Frank van den Wall Bake in 1995 officieel terug in het leven geroepen. "Ik deed toen een opdracht voor Amstel Bier, dat in naamsponsor werd van het KNVB-bekertoernooi. Toen heb ik voorgesteld om de badjassen met logo van de sponsor in te voeren", zo vertelt hij. "De rode voor de winnaar, want rood was de kleur van Amstel. En de witte voor de verliezer."
Het logo verdween op den duur echter wegens de ban voor reclame voor alcohol. De badjassen bleven tot op de dag van vandaag aan. Amstel is al even geen sponsor meer, dat is nu TOTO. En dus kleurden de badjassen groen. Een mooi of potsierlijk plaatje, daar zijn de meningen over verdeeld. Feit blijft in ieder geval dat óf Dusan Tadic óf Luuk de Jong komende zondag in een groene badjas de KNVB beker in ontvangst gaat nemen.
