Speelstijl Oranje Leeuwinnen EK 2025: tussen vijfmansdefensie en aanvallend geweld

Een ander Oranje dan in 2022

Tijdens het EK 2022 speelde Nederland nog onder Mark Parsons in een herkenbare 1-4-3-3, trouw aan de Hollandse school. Het toernooi verliep stroef en eindigde met uitschakeling in de kwartfinale tegen Frankrijk. Genoeg reden voor de KNVB om van koers te veranderen. Met Jonker kwam een trainer die niet bang is het systeem los te laten. Sinds zijn aantreden wisselt hij geregeld tussen een 1-5-3-2 en een klassieke 1-4-3-3, afhankelijk van tegenstander en beschikbare speelsters.

Die flexibiliteit lijkt nodig. Blessures speelden de Leeuwinnen parten tijdens de kwalificatie en de Nations League. Sleutelspeelsters als Vivianne Miedema en Jill Roord vielen weg met zware knieblessures. Toch toonde Jonker zich pragmatisch: tegen sterke tegenstanders schoof hij naar een vijfmansdefensie om de kwetsbare achterhoede te beschermen.

Oog voor jonge impulsen

Opvallend in Jonkers aanpak is de mix van routine en jong talent. Sherida Spitse, al jaren de patron op het middenveld, zakte in meerdere duels terug als centrale verdediger. Haar plek kan in Zwitserland zomaar worden ingenomen door tiener Veerle Buurman, die bij Chelsea snel naam maakt. Buurman brengt snelheid en duelkracht in een linie die onder druk vaak wankelt.

Op de flanken kiest Jonker voor aanvallende backs. Esmee Brugts is op links een zekerheidje. De speelster van Barcelona begon als linksbuiten maar speelt inmiddels als wingback die met haar snelheid en traptechniek voor diepte zorgt. Aan de andere kant kan Kerstin Casparij die rol invullen, al kan Jonker ook Victoria Pelova doorschuiven als zij fit genoeg is.

Voorin draait alles om Miedema

De aanval blijft grotendeels in handen van de vertrouwde namen. Miedema is na haar zware kruisbandblessure terug, al zal haar fitheid een groot vraagteken blijven. Zonder haar doelpuntenproductie mist Oranje stootkracht. Lineth Beerensteyn, in de kwalificatie de meest trefzekere speelster, moet dat gat vullen. Haar snelheid en onvoorspelbaarheid maken haar gevaarlijk, zeker in een systeem met twee spitsen.

Naast Beerensteyn en Miedema kan Jonker variëren met Renate Jansen of Esmee Brugts als diepste aanvaller. In een 1-4-3-3 schuift Brugts een linie door, in een 1-5-3-2 blijft ze op de flank. Ook jongelingen zoals Wieke Kaptein krijgen een prominente rol. De negentienjarige middenvelder brak door bij Chelsea en koppelt loopvermogen aan balvastheid, iets wat Oranje nodig heeft tegen toplanden.

Groep des doods als graadmeter

Het speelschema is direct meedogenloos. Engeland, Frankrijk en debutant Wales wachten in de groepsfase. Een nederlaag tegen Engeland of Frankrijk kan al fataal zijn. Jonker zal daarom moeten puzzelen: verdedigen met vijf achterin tegen de toplanden en voluit met een aanvallende 1-4-3-3 tegen Wales?

Hoe dan ook lijkt het EK in Zwitserland het slotstuk van Jonkers periode als bondscoach. De KNVB heeft al aangekondigd dat Arjan Veurink, nu assistent van Sarina Wiegman bij Engeland, hem opvolgt. Of hij Oranje nog naar succes kan leiden, zal afhangen van zijn formatiekeuzes en de vraag of sterkhouders fit genoeg zijn om op te staan wanneer het moet.