Wie is Roberto Martínez, de Spaanse denker onder druk bij Portugal?

Wie is Roberto Martinez?

Roberto Martínez (geboren op 13 juli 1973 in Balaguer, Spanje) is op dit moment de bondscoach van Portugal. De Spaanse oefenmeester staat sinds zijn aanstelling in januari 2023 onder hoogspanning, zeker nu berichten uit Portugal suggereren dat zijn dagen geteld zijn bij de Seleção. Ondanks een vlekkeloze EK-kwalificatiereeks en sterke statistieken, klinkt de kritiek steeds luider: Portugal zou onder Martínez te weinig presteren op cruciale momenten, zoals in de kwartfinale van het EK tegen Frankrijk. In de UEFA Nations League-finale tegen Spanje kan de bondscoach zichzelf opnieuw tonen.

Van bescheiden middenvelder tot Britse cultfiguur

Martínez begon zijn loopbaan als verdedigende middenvelder in Spanje, maar maakte naam in Engeland bij Wigan Athletic, waar hij deel uitmaakte van het beroemde Spaanse trio 'The Three Amigos'. Na passages bij Motherwell, Walsall en Swansea City eindigde zijn actieve spelerscarrière bij Chester City. Martínez stond bekend als een slimme speler met leiderschapskwaliteiten en werd al snel tot aanvoerder benoemd bij meerdere clubs.

Na zijn spelersloopbaan startte hij als trainer bij Swansea City, waar hij meteen succes boekte door promotie naar het Championship af te dwingen. Bij Wigan Athletic schreef hij geschiedenis door in 2013 de FA Cup te winnen – de eerste grote prijs ooit voor de club. Zijn periode bij Everton begon veelbelovend met een vijfde plek in het eerste seizoen, maar eindigde in mineur met zijn ontslag in 2016.

Van België naar Portugal: gouden generaties en hoge verwachtingen

Zijn grootste internationale zichtbaarheid kreeg Martínez als bondscoach van België. Hij leidde de Rode Duivels naar een historische derde plaats op het WK 2018 en hield de ploeg jarenlang bovenaan de FIFA-wereldranglijst. Toch bleef ook daar het verwijt dat hij met een ‘Gouden Generatie’ geen hoofdprijs wist te pakken. Na een teleurstellend WK in Qatar vertrok hij, om vervolgens in januari 2023 aan de slag te gaan bij Portugal.

Bij Portugal begon Martínez sterk: tien zeges in tien kwalificatiewedstrijden, een recordaantal doelpunten, en amper tegengoals. Zijn vernieuwende speelstijl, gebaseerd op dynamiek, balbezit en een hoge pressing, leverde spectaculaire maar ook ongebalanceerde optredens op. Tegen toplanden oogt het vaak zoekend en experimenteel – iets wat de kritiek voedt.

Stijl van werken: creatief, maar ook complex

Martínez is een tactisch denker, geïnspireerd door Johan Cruijff. Hij staat bekend om zijn flexibele formaties (zoals 3-4-3 of 3-2-5), met veel nadruk op dominantie in het middenveld en aanvallende variatie. Onder zijn leiding spelen backs als João Cancelo en Nuno Mendes in hybride rollen, terwijl hij niet schroomt om zes aanvallers tegelijk in te zetten. Deze speelwijze levert spektakel op, maar zorgt ook voor vragen over balans, zeker bij topwedstrijden zoals tegen Frankrijk.

Wat Martínez wel goed doet, is spelers een duidelijk kader geven. Zijn ploegen weten wat er van hen verwacht wordt. Toch blijft de vraag of zijn tactische rijkdom niet soms te complex is voor de korte samenspeelperioden bij nationale teams.

Past Martínez bij Portugal?

Martínez past bij het moderne, talentvolle Portugal in zijn streven naar aanvallend voetbal. Zijn internationale ervaring, zijn vermogen om jong talent te integreren en zijn tactische lef sluiten aan bij de ambities van de Portugese voetbalbond. Maar de druk is groot. De halve finale op het EK was het minimumdoel en werd niet gehaald, ondanks een indrukwekkende voorronde.

De kritiek dat Portugal onder Martínez te wisselvallig presteert in topwedstrijden, maakt zijn positie wankel. Mocht hij ontslagen worden, dan zal zijn periode in Portugal – net als in België – getypeerd worden als ‘mooi, maar zonder prijs’. Een scenario dat hij zelf maar al te graag wil voorkomen.